Rok 1990 był punktem zwrotnym w przezwyciężaniu dziedzictwa komunistycznego i kształtowaniu demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. W większości z nich przyniósł on pierwsze w pełni wolne wybory parlamentarne, prezydenckie i samorządowe. W 1990 roku nastąpiło również zjednoczenie obu państw niemieckich, co miało (nadal ma) konsekwencje nie tylko dla samych Niemców, ale również dla ich wschodnich sąsiadów, Polaków, Czechów i Słowaków (wówczas zamieszkujących jedno państwo - Czechosłowację), którzy musieli odbudować swoje relacje ze starym/nowym sąsiadem i przezwyciężyć animozje sięgające II Wojny Światowej. Rok 1990 był również początkiem nowej ery dla krajów bałtyckich, takich jak Litwa, która jako pierwsza w tym regionie ogłosiła swoją niepodległość po 50. latach podległości wobec władzy sowieckiej.
18. Seminarium Miejsc Pamięci Europy Wschodniej i Zachodniej w Krzyżowej
25-26 marca 2021 r.
Wirtualne pamiętanie.
Praca miejsc pamięci a media cyfrowe.
Pamięć i edukacja historyczna online - co jest możliwe wirtualnie, a co nie? Muzea, miejsca pamięci i współczesne projekty z udziałem świadków czasu w Europie Wschodniej i Zachodniej od dawna prezentują się w sieci - ale pandemia zmusza wiele z nich do przeniesienia swojej zróżnicowanej oferty całkowicie do Internetu: wystawy, wydarzenia, dokumenty i publikacje, warsztaty i formy dyskusji. Co to oznacza dla pracy nad pamięcią historyczno-polityczną? Jak zmieniają się metody i wymiana wiedzą, gdy nie jest możliwe prawdziwe spotkanie? Jakie możliwości oferuje komunikacja online, jakie grupy docelowe otwierają się na nowo - i kto nie może, lub nie chce, uczestniczyć w wirtualnych formatach?
To był pracowity tydzień. Od czwartku do soboty (25-27.02.2021) mieliśmy przyjemność pełnić rolę gospodarza drugiej sesji warsztatowej, realizowanej w ramach Międzynarodowego Konkursu na Esej pt. "Moja Europa Wolności". W warsztatach historycznych i literackich wzięły udział łącznie 42 osoby z Polski, Czech i Niemiec, z czego 33 osoby to młodzież w wieku 16-29 lat, szukająca pomysłu na esej.
Warsztaty historyczne poprowadzili: dr Tomasz Skonieczny (Fundacja „Krzyżowa”), Andrea Böhm (Bildungswerk Sachsen) oraz Michael Urban. Z kolei warsztaty literackie prowadzone były przez Constanze John, Radosława Wiśniewskiego oraz Pavlínę Hilscherovą. Spotkanie, moderowane przez Adelajdę Lebiodę (Fundacja „Krzyżowa”), było również okazją do międzynarodowej wymiany myśli na temat wydarzeń z przełomu lat 80. i 90. XX wieku, w krajach tzw. bloku wschodniego. Każdy mógł podzielić się z innymi swoją refleksją i tym samym udzielić odpowiedzi na pytania: Jakie powody miało społeczeństwo, by wychodzić na ulicę i walczyć z ówczesnym systemem? Jak patrzymy na tamte wydarzenia z dzisiejszej perspektywy? Jaką rolę odegrały tamte wydarzenia w drodze do Europy, w której dzisiaj żyjemy?
Pod koniec 2020 roku, Komisja Europejska ogłosiła listę zwycięzców trzeciej edycji konkursu o Nagrodę im. Altiero Spinelliego. Wśród 16 laureatów z całej Europy znalazła się Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, stając się tym samym pierwszą w historii tego konkursu organizacją z Polski, która zdobyła takie wyróżnienie.
Nagroda im. Altiero Spinelliego przyznawana jest od 2017 roku i jest wyrazem uznania dla wybitnych działań, które promują zrozumienie Unii Europejskiej, jako projektu integracyjnego, oraz jej wartości. Skupia się ona w szczególności na inicjatywach, które pomagają młodym obywatelom i obywatelkom zaangażować się w procesy demokratyczne kształtujące przyszłość UE. W ostatniej edycji Nagrody im. Altiero Spinelliego oceniano działania podjęte w 2019 roku i pracę Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Krzyżowej uznano za wyróżniającą się na gruncie europejskim.
Czytaj więcej: Uroczystość wręczenia Nagród im. Altiero Spinelliego - online, 17.03.2021 [wideo]