Aktualności

Czym był 8 maja 1945 roku dla Polek i Polaków? Jak wyglądał koniec wojny oczami społeczeństwa doświadczonego okupacją, pozbawionego granic, z dwoma rządami i dwiema armiami? Czy był to dzień wyzwolenia, ulgi, a może niepokoju i niepewności?

W poruszającym tekście, dr Tomasz Skonieczny przybliża nam realia końca wojny widziane z polskiego punktu widzenia – politycznego, społecznego i osobistego.

Zapraszamy do lektury tekstu.

 *******************************************************

8 maja 1945 r., kiedy w Berlinie podpisywano akt bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy, w sposób symboliczny kończący II wojnę światową w Europie, Polska znajdowała się w bardzo trudnej i niepewnej sytuacji – tak z punktu widzenia politycznego jak i z perspektywy zwykłych obywatelek i obywateli.

Jak ujęli to autorzy „Testamentu Polski Walczącej”, ostatniej odezwy opublikowanej przez reprezentację polskich stronnictw politycznych, Radę Jedności Narodowej, 1 lipca 1945 r., (…) Koniec wojny z Niemcami zastał Polskę w sytuacji niesłychanie trudnej, a nawet tragicznej. Gdy inne narody, zwłaszcza zachodnie, po zlikwidowaniu okupacji niemieckiej odzyskały rzeczywistą wolność i mogły przystąpić samodzielnie do urządzania sobie życia, Polska w wyniku wojny, w której poniosła największe ofiary, znalazła się pod okupacją, z rządem narzuconym przez ościenne państwo i bez wyraźnych widoków na pomoc swych
sojuszników zachodnich.

Politycznie Polska poniosła klęskę. Będąc państwem, które jako pierwsze w Europie musiało zmierzyć się z niemiecką agresją, która rozpoczęła najbardziej krwawą wojnę w historii ludzkości, w maju 1945 r. bynajmniej nie mogła czuć się częścią obozu zwycięzców. Nie po tym, kiedy podczas konferencji Wielkiej Trójki w Jałcie, w lutym 1945 r., przywódcy Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii ulegli naciskom jedynowładcy Związku Sowieckiego nie tylko zgadzając się na podział terytorium Polski, ale również powołanie nowego rządu polskiego (de facto kwestionując kompetencje rządu na emigracji do reprezentowania interesów obywateli Polski).

Czytaj więcej: Koniec II wojny światowej z polskiej perspektywy

Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Hansa Michaela Peinkofera – wieloletniego członka ruchu pax christi, przyjaciela Fundacji „Krzyżowa” i oddanego działacza na rzecz pokoju i pojednania.

Hans Michael był jednym z uczestników pierwszego obozu wolontariackiego pax christi w Jelczu w latach 90., a później przez wiele lat wspierał młodych dorosłych, którzy odbywali wolontariat pokojowy w Polsce i Niemczech. Jako przewodniczący Stowarzyszenia Wspierania Pracy na rzecz Pokoju pax christi w diecezji Akwizgran, z ogromnym zaangażowaniem koordynował i wspierał działania na rzecz pokoju.

Krzyżowa – jako miejsce spotkań, dialogu i budowania mostów – była mu szczególnie bliska. Jego ostatnim planem było zorganizowanie tu spotkania wszystkich byłych wolontariuszy z okazji 30-lecia współpracy pax christi z Międzynarodowym Domem Spotkań Młodzieży w Krzyżowej.

Składamy wyrazy współczucia rodzinie oraz wszystkim, których ta śmierć dotknęła.

Czytaj więcej: Pożegnanie śp. Hansa Michaela Peinkofera

Spotkanie Przyjaciół Krzyżowej 

Krzyżowa, 6-9 czerwca 2025 r.

Zapraszamy na Zielone Świątki do Krzyżowej! Podobnie jak w ubiegłych latach, spotkanie jest otwarte dla wszystkich, którzy czują się związani z Krzyżową poprzez odbywające się tu projekty czy jej historię, ale także dla osób, które chcą je dopiero odkryć. Zachęcamy do przyjazdu z rodziną i znajomymi!
Krzyżowa znakomicie nadaje się na kilkudniowy wiosenny wypoczynek – można spędzać dużo czasu na zewnątrz, chodzić na spacery, wybrać się na przejażdżkę rowerową do Świdnicy, wieczorem posiedzieć przy ognisku, zapoznać się z historią miejsca i porozmawiać o aktualnych działaniach w Krzyżowej.

Czytaj więcej: Spotkanie przyjaciół Krzyżowej! 06 - 09 czerwca 2025 r.

Co sprawiło, że właśnie Krzyżowa stała się symbolem polsko-niemieckiego pojednania? Jak wyglądały początki budowania tego miejsca jako przestrzeni dialogu, edukacji i pamięci?

Na te i wiele innych pytań odpowiada poruszająca rozmowa Aureliusza Marka Pędziwola z Maryną i Michałem Czaplińskimi – członkinią Rady Fundacji „Krzyżowa” i członkiem Rady Honorowej Fundacji. To spotkanie pełne wspomnień, osobistych refleksji i głębokiego przekonania o sile wspólnoty obywatelskiej.

W rozmowie pojawia się wiele wątków dotyczących nie tylko przeszłości Krzyżowej, ale także jej obecnej misji i przyszłości. Rozmawiający wspominają momenty kształtujące to miejsce – zarówno na poziomie symbolicznym, jak i bardzo konkretnym: ludzkich decyzji, codziennej pracy i zaangażowania społecznego.

🔹 Dlaczego Krzyżowa stała się miejscem spotkania?
🔹 Jaką rolę odegrała oddolna inicjatywa obywatelska po obu stronach Odry?
🔹 Jak pamięć historyczna może budować zaufanie między narodami?

To niezwykła opowieść o tym, jak historia wpływa na naszą teraźniejszość i jak mądrze ją przeżywać. Padają też ważne słowa: „Do Krzyżowej pojedziemy, gdy zaproszą nas Polacy” – symboliczne zdanie, które przypomina, że prawdziwe pojednanie nie może być jednostronne. Musi opierać się na wzajemnym szacunku i gotowości do dialogu.

Zapraszamy do lektury wywiadu – to ważny głos w debacie o pamięci, odpowiedzialności i przyszłości Europy: https://forumdialogu.eu/

Czytaj więcej: „Do Krzyżowej pojedziemy, gdy zaproszą nas Polacy” – niezwykła rozmowa o historii i przyszłości...