Nakładem Fundacji im. Friedricha Eberta, Przedstawicielstwo w Polsce ukazała się publikacja „Pomiędzy jubileuszami: Polityka historyczna w Polsko-Niemieckiej codzienności” pod redakcją Klausa Ziemera i Joanny Andrychowicz-Skrzeby. W tomie, liczącym 16 artykułów, znalazł się również tekst odnoszący się do Mszy Pojednania w Krzyżowej. Jego autorem jest prof. Waldemar Czachur – przewodniczący Rady Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego.
Z Przedmowy Rolanda Feichta, dyrektora Fundacji im. Friedricha Eberta w Polsce:
(…) Stosunki polsko-niemieckie w ostatnich latach były najlepsze, jakie mieliśmy przez stulecia. W nieodległej przeszłości przetrwaliśmy konflikty m.in. o gazociąg północny, o budowę i formułę Centrum przeciwko Wypędzeniom, o prawo do pamięci o własnych bolesnych doświadczeniach. Nie we wszystkich sprawach doszliśmy do konsensu, ale zawsze zabiegaliśmy o wzajemne zrozumienie. Dzisiaj zaczyna się niestety wracać do tego, co nas dzieli, lecz nie powinniśmy tej zmiany tak po prostu potępiać. Jeśli bowiem pewne kwestie ciążą na naszych relacjach, to na pewno trzeba o tym wspólnie rozmawiać. Powinniśmy rozmawiać ze sobą, a nie o sobie nawzajem. Powinniśmy o jednym pamiętać – przez lata dobrej współpracy polsko-niemieckiej udało się zbudować coś wyjątkowego, co ma szansę przetrwać nawet 9 przy różnego rodzaju przeciwnościach. Polacy i Niemcy stworzyli od najniższych szczebli sieć powiązań wzmocnionych przyjaźnią – mię- dzy organizacjami lokalnymi, samorządami, organizacjami pozarządowymi, wreszcie między ludźmi po obu stronach Odry. Mocno wierzę, że jest to trwała wartość, wartość sama w sobie, której trzeba strzec. I jestem przekonany, że duet polsko-niemiecki powinien odgrywać równie ważną rolę w europejskim procesie integracji, jak tandem niemiecko-francuski. Dlatego – pomiędzy jubileuszami – zdecydowaliśmy się wydać niniejszą publikację. Jest ona zwieńczeniem warsztatów, które organizowaliśmy w ciągu minionych dwóch lat dla młodych naukowców z Polski i z Niemiec – historyków, politologów, socjologów i germanistów. Przede wszystkim chcemy i musimy ze sobą rozmawiać, bo ważne jest, by wracać do dyskusji o wspólnej przeszłości. Wreszcie, warto angażować do tej rozmowy młodych naukowców, którzy będą w przyszłości odgrywać ważną rolę w stosunkach polsko-niemieckich. Dlatego nasza publikacja stworzona przez Polaków i Niemców skierowana jest w równym stopniu do Niemców i do Polaków. (…)
- Waldemar Czachur: Msza Pojednania w Krzyżowej – wyraz zgniłego kompromisu polsko-niemieckiej polityki historycznej?
Fragment Wprowadzenia:
(…) Krzyżowa uchodzi w dialogu polsko-niemieckim za symbol pojednania Polaków i Niemców po trudnej historii XX wieku. Nie ma dzisiaj publikacji o historii stosunków bilateralnych, w której nie byłoby odniesienia do symbolicznego przekazania sobie znaku pokoju przez pierwszego niekomunistycznego premiera Polski, Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza wchodzących na drogę zjednoczenia Niemiec, Helmuta Kohla (Hartwich 2015, s. 461-485; Czachur/ Wóycicki 2014, s. 5-9). Obraz uścisku szybko obiegł media obu krajów i trafił także do światowych serwisów. Z jednej strony Niemcy i Polska potrzebowały symbolu dla siebie i partnerów zewnętrznych, w dużej mierze jako wyrazu gotowości budowania pokoju i polityki zaufania – co więcej – były świadome nieuchronności tego procesu. Z drugiej zaś strony, jeśli spojrzeć na uczestników tego wydarzenia w Polsce i w Niemczech, na ich sieć powiązań, dynamikę komunikacji, a także na ich różne interesy, w tym z zakresu polityki historycznej uwarunkowanej w dużej mierze logiką polityki wewnętrznej – to okazuje się, że Krzyżowa jako miejsce Mszy Pojednania była kompromisowym rozwiązaniem dla elit politycznych obu krajów, duchowieństwa i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego zaangażowanych w dialog polsko-niemiecki. (….)
Wydawnictwa Fundacji im. Friedricha Eberta są bezpłatne i można je pobrać ze strony internetowej Fundacji.
Publikacja „Pomiędzy jubileuszami: Polityka historyczna w Polsko-Niemieckiej codzienności” jest dostępna pod linkiem:
http://library.fes.de/pdf-files/bueros/warschau/14650.pdf
