W tym tygodniu, chcielibyśmy zaproponować Wam tekst dr. hab. Pierre’a-Frédéric’a Webera, który w swoim eseju wskazuje na bezzasadne porównanie procesów zachodzących między Polakami i Niemcami, z trwającym niemal równocześnie, ale posiadającym zupełnie inny kontekst i specyfikę, zbliżeniem niemiecko-francuskim.
#Krzyżowa_czyta #Krzyżowa_poleca
(…) Aby postawić sprawę jasno na samym początku: proces polsko--niemieckiego zbliżenia ma jak najbardziej związek z francusko-niemieckim, oba wykazują pewne punkty styczności, o których należy tu wpierw przypomnieć3. Na początku – i to jest zapewne sprawa miarodajna – w jednym i w drugim procesie chodziło o oczyszczenie i poprawę relacji bilateralnych z niemieckim sąsiadem.
Zarówno w perspektywie długo, jak i krótkoterminowej oba procesy cechowały się – mimo różnic – powtarzającymi się konfliktami, które doświadczyły swojej jak dotąd największej eskalacji w czasie II wojny światowej. Polskie doświadczenia z niemieckimi działaniami zaborczymi sięgały rzecz jasna dalej: w trzech następujących po sobie zaborach, w wyniku których Polska pod koniec XVIII w. zniknęła, jako państwo, z mapy Europy na ponad sto lat, udział wzięły oprócz Rosji oba podówczas wiodące mocarstwa obszaru niemieckojęzycznego – Prusy i Austria. Podzielane poczucie stałego zagrożenia płynącego z serca kontynentu europejskiego należało jednak do uwarunkowań ramowych, w których to kształtowały się stosunki międzypaństwowe obu stron. Zmniejszenie niemieckiego zagrożenia, względnie związanej z tym obawy przed Niemcami, było przedmiotem głównego zainteresowania Francji i Polski w kontaktach z Niemcami w okresie powojennym – nawet jeżeli w Polsce strach ten pełnił jeszcze dodatkową funkcję, ze względu na którą oficjalne polskie kontakty z Niemcami (Zachodnimi) różniły się istotnie od tych francuskich; aspekt ten podejmiemy jeszcze później.
Pierre-Frédéric Weber. Dr hab., historyk, germanista, slawista. Pracownik naukowy w Instytucie Historii Uniwersytetu Szczecińskiego. Członek Komisji ds. Miejsca Pamięci i Akademii Europejskiej Fundacji „Krzyżowa”.
*Tekst został opublikowany w tomie (Nie)symboliczne pojednanie. Rozważania o relacjach polsko-niemieckich po 1945 roku, red. T. Skonieczny, Wrocław 2019.
