25 i 26 czerwca 2020 odbyła się pierwsza wspólna „niekonferencja” online organizowana przez zespół Stowarzyszenia Kreisau-Initiative e.V. i Fundacji "Krzyżowa". Ta „niekonferencja” to format zwany BarCampem pochodzący z USA i zapoczątkowany w środowisku IT (a nazwa nie pochodzi od słowa „bar”, a ze slangu informatycznego).
Nasz BarCamp online zatytułowaliśmy “(Hi)Storytelling: My History, Your History, Our History”, ponieważ interesowało nas podejście do nowoczesnych i wirtualnych form edukacji historycznej w różnych krajach. Początkowo nasze zaproszenie było skierowane do edukatorów i edukatorek zajmujących się historią i edukacją obywatelską z Polski, Niemiec i Ukrainy, ale ostatecznie wśród osób uczestniczących znalazły się także pojedyncze osoby z Rosji, Niderlandów, Hiszpanii oraz Korei Południowej.
Organizacja całego przedsięwzięcia niosła ze sobą wiele wyzwań – przede wszystkim było to pierwsze wspólne wydarzenie Stowarzyszenie Kreisau-Initiative i Fundacji „Krzyżowa” organizowane całkowicie online. Cały zespół projektu, liczący 7 osób, spotykał się wielokrotnie, ale tylko wirtualnie. To było bardzo ciekawe i owocne doświadczenie, choć chwilami mozolne. A dlaczego aż 7 osób organizowało dwudniowe wydarzenie? Ponieważ wbrew pozorom zorganizowanie takiego projektu online, czyli zorganizowanie całej wirtualnej infrastruktury, do której nie jesteśmy przyzwyczajeni, której musieliśmy się nauczyć od początku, którą dużo trudniej ogarnąć zmysłami i która potrzebuje niesamowitej podzielności uwagi i multitaskingu, wymaga ogromnej współpracy i dobrego podziału obowiązków. Wszystko zostało jednak dobrze zaplanowane i współpraca między nami przyniosła oczekiwane efekty.
Nie zawiodły osoby uczestniczące, czyli główni twórcy i twórczynie treści BarCampu. Jako organizatorzy zarysowaliśmy tylko główny obszar zainteresowań, ale to oni i one wypełniły go konkretnymi zagadnieniami i tematami.
Zaczęliśmy od burzy skojarzeń i dyskusji na temat aktualnych wyzwań i szans dla edukacji historycznej i obywatelskiej na świecie.
Zaraz potem pojawiła się bardzo interesująca sesja: E-PAMIĘĆ: Jak możemy kształtować nakierowane na przyszłość formy pamięci? Była to sesja o przyspieszeniu cyfrowym i o tym, w jaki sposób możemy nadal wykorzystywać impet i opracowywać nowe formaty dla transgranicznych działań integracyjnych i partycypacyjnych, aby kształtować publiczne upamiętnienie trudnych wydarzeń historycznych. Katja Fausser przedstawiła też projekt Instagramowego Muzeum (@silentstories1945), w ramach którego 25 młodych ludzi z 17 krajów zaprezentowało wyniki własnych badań i intensywnej debaty na temat tego, jak w ich krajach upamiętniana jest druga wojna światowa.
Równolegle odbywała się sesja zatytułowana Nowa Era Komunikacji zaproponowana przez Olhę Kolesnyk, która analizuje zjawiska zachodzące obecnie na całym świecie i wyciąga wnioski dotyczące nie tylko przyszłości nauk historycznych, ale także ogólnej trajektorii rozwoju człowieka i podzieliła się z osobami uczestniczącymi swoimi wnioskami oraz kilkoma praktycznymi ćwiczeniami warsztatowymi.
W ramach projektu po raz pierwszy w historii oprowadzanie z przewodnikiem po Krzyżowej odbyło się na żywo na platformie Zoom. Spacer online został poprowadzony przez Dominika Kretschmanna i Charlotte Lohmann. Krzyżowa oglądana jednocześnie z dwóch różnych kamer to niezapomniane przeżycie.
Dzięki byłej wolontariuszce Fundacji, Clarze Steinbrenner, zgłębialiśmy też temat budowania zespołu i używania gier i energizerów tak niezbędnych podczas każdego spotkania na żywo, w środowisku wirtualnym. Zastanawialiśmy się jakie analogowe działania można zaadaptować i zmienić w taki sposób, aby pasowały do środowiska online.
W innych sesjach nie zabrakło dzielenia się różnymi istniejącymi narzędziami online i możliwościami ich wykorzystania w pracy historycznej i edukacji obywatelskiej. Swoimi doświadczeniami we wdrażaniu edukacji historycznej online dzieliły się z nami takie organizacje jak ABC Bildungs- und Tagungszentrum e.V. Hüll, Fundacja Dom Anny Frank z Amsterdamu.
A teraz pracujemy nad ewaluacją i dokumentacją całego przedsięwzięcia, którą podzielimy się już niedługo na naszych stronach internetowych.
Koordynacja projektu ze strony Fundacji "Krzyżowa":
Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży: Anna Kudarewska, Charlotte Lohmann, Liubov Shynder
Miejsce Pamięci: Dominik Kretschmann
Akademia Europejska: Tomasz Skonieczny
Projekt powstał we współpracy z Kreisau-Initiative i Fundacją im. Freyi von Moltke.
Projekt był współfinansowany przez Rotary International.