Wiosną zaprosiliśmy dwoje uczestników projektów dla seniorów organizowanych od wielu lat w Krzyżowej, ornitologów hobbystów, panią Alicję Kudarewską i pana Andrzeja Kudarewskiego, by przeszli się po Krzyżowej i spisali jak najwięcej napotkanych gatunków ptaków.
Wystarczyły 2 godziny, aby stworzyć listę ponad 40 gatunków ptaków w sąsiedztwie terenów Fundacji. I to tylko na podstawie obserwacji i wsłuchania się w śpiew ptaków. Dla porównania - w całej Polsce występuje, łącznie z zaobserwowanymi gatunkami przelotnymi, ok. 460 gatunków.
My wybraliśmy 16 najciekawszych i najbarwniejszych ptaków, które opisaliśmy poniżej.
Zapraszamy do sprawdzenia, jakie ptaki można spotkać w Krzyżowej - jak wyglądają, gdzie najłatwiej je znaleźć i jak śpiewają.
Mazurek
Nazwa łacińska: Passer montanus
Jest jednym z kilkunastu gatunków wróbli i obok wróbla domowego jednym z najpopularniejszych ptaków w Polsce. Choć nie jest tak ściśle związany z człowiekiem jak wróbel domowy, to często żeruje stadnie (po 100 osobników) na polach uprawnych.
W Krzyżowej można go spotkać: przez cały rok, wszędzie. Został zauważony w okolicach parkingu.
Kopciuszek
Nazwa łacińska: Phoenicurus ochruros
Migrant krótkodystansowy, nieustannie potrząsa rdzawym ogonem, coraz częściej spotykany w miastach, najbardziej narażony na ataki kotów domowych, które krzykliwie odgania z okolic swoich gniazd.
W Krzyżowej można go spotkać: od marca do października blisko domów, na dachach, na ziemi. Został zauważony w okolicach parkingu.
Sikora modra - modraszka
Nazwa łacińska: Cyanistes caeruleus
Mała zadziora, najwaleczniejsza z sikorek - przy zimowym karmniku jest zawsze tylko jeden osobnik odganiający wszystkie inne ptaki. Jej piórka świecą w ultrafiolecie.
W Krzyżowej można ją spotkać: przez cały rok, wszędzie. Została zauważona w okolicach parkingu.
Pierwiosnek
Nazwa łacińska: Phylloscopus collybita
Jeden z najmniejszych ptaków w Polsce, nie śpiewa, tylko raczej radośnie "odlicza", brzmi jak dzwonienie liczonych monet i stąd jego łacińska nazwa collybitus - osoba licząca pieniądze.
W Krzyżowej można go spotkać: od marca do października w koronach drzew. Został zauważony w Alei Dębowej.
Zięba
Nazwa łacińska: Fringila coelebs
Najpospolitsze łuszczaki w całej Europie. Budową gniazda zajmuje się wyłącznie samica. Samce wołają na deszcz "kłirr kłirr kłirr".
W Krzyżowej można ją spotkać: przez cały rok w koronach drzew, ale niezbyt wysoko, żeruje też na ziemi. Została zauważona w Alei Dębowej.
Piegża
Nazwa łacińska: Sylvia curruca
Doskonale przystosowane do życia w chaszczach, gąszczu traw i krzewów. Bardzo rodzinne, para rodziców wraz z 5-6 młodymi trzyma się razem aż do odlotu na północ Afryki.
W Krzyżowej można ją spotkać: od kwietnia do września w żywopłotach i zaroślach. Została zauważona w pobliżu Domu na Wzgórzu.
Kwiczoł
Nazwa łacińska: Turdus Pilaris
Bardzo waleczne, potrafią przegonić z trawnika nie tylko inne ptaki, ale często też psy i koty strzelając ekskrementami.
W Krzyżowej można go spotkać: przez cały rok w koronach drzew, ale niezbyt wysoko, żeruje też na ziemi. Czasem odwiedzają nas również wielkie stada migrujące ze Skandynawii. Został zauważony za murem za tęczą oraz na trawniku na dziedzińcu.
Dzięcioł zielony
Nazwa łacińska: Picus viridis
Jeden z 9 gatunków dzięciołów występujących na Dolnym Śląsku. Wbrew powszechnym wyobrażeniom o dzięciołach często żeruje na ziemi i żywi się głównie mrówkami wygrzebując głębokie dziury w mrowiskach. Służy mu do tego długi na 10 cm kleisty język zakończony haczykami, który w spoczynku jest owinięty wokół mózgoczaszki. Rzadko bębni, za to o świcie lubi wydawać głośny i dźwięczny chichot.
W Krzyżowej można go spotkać: przez cały rok, żeruje na ziemi. Został zauważony na trawniku za Stróżówką.
Kowalik
Nazwa łacińska: Sitta europea
Jedyny ptak, który potrafi chodzić po pniach drzew głową w dół, podczas pory lęgowej pani kowalikowa jest unieruchomiona w dziupli, której wejście pan kowalik obmurowuje, aby uniemożliwić drapieżnikom dostęp do potomstwa.
W Krzyżowej można go spotkać: przez cały rok na pniach i konarach drzew. Został zauważony w Alei Dębowej.
Dzierzba gąsiorek
Nazwa łacińska: Lanius collurio
Mimo niepozornego wyglądu jest bezwzględnym drapieżnikiem. Mniejsze zdobycze zjada od razu, większe, jak jaszczurki czy gryzonie, nabija na cierń krzewu robiąc sobie zapasy na gorsze dni. Na zimowisko w południowej Afryce leci około 100 dni.
W Krzyżowej można go spotkać: od maja do września w żywopłotach i zaroślach śródpolnych. Został zauważony na polach miedzy Domem na Wzgórzu a Aleją Dębową.
Bażant
Nazwa łacińska: Phacianus colchicus
Jak zwykle u kuraków: piękny kogut, skromnie ubarwiona samica. Samiec lubi wychodzić na wzniesienie i ogłaszać swoje panowanie na danym terytorium.
W Krzyżowej można go spotkać: przez cały rok, żeruje na polach uprawnych. Został zauważony na polach miedzy Domem na Wzgórzu a Aleją Dębową, wzdłuż Alei Czereśniowej.
Makolągwa
Nazwa łacińska: Carduelis cannabina
Skrajny wegetarianin. Misterne gniazdo budują tylko samice. Wybierają do tego dobrze ukryte miejsca - choć nie maki, jak wskazywałaby nazwa polska. Za to piękny śpiew samców słychać aż do końca lipca.
W Krzyżowej można ją spotkać: od marca do października w przydrożnych krzewach, na śródpolnych miedzach i polach uprawnych. Została zauważona na polach miedzy Domem na Wzgórzu a Aleją Dębową.
Potrzeszcz
Nazwa łacińska: Emberiza calandra
Śpiewa, a raczej trzeszczy przez cały rok. Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
W Krzyżowej można go spotkać: przez cały rok. Jest częściowo wędrowny, czasem zimuje na zachodzie Polski. Często siedzi na drutach, na wysokich drzewach, żeruje na ziemi. Został zauważony w okolicach Alei Czereśniowej.
Rudzik
Nazwa łacińska: Erithacus rubecula
Samiec niezwykle agresywny w walce o rewir, denerwuje go nawet czerwona włóczka na drzewie - za to pięknie śpiewa. Poza okresem lęgowym mało płochliwy. Szybko skacze po ziemi z opuszczonymi skrzydłami. Często widać jak przysiaduje na nogach i charakterystycznie kiwa ogonem.
W Krzyżowej można go spotkać: od marca do października w zadrzewieniach, ale i na ziemi. Został zauważony w Alei Dębowej oraz w pobliżu Domu na Wzgórzu.
Słowik rdzawy
Nazwa łacińska: Luscinia megarhynchos
Potrafi śpiewać całą noc, ale i w dzień daje koncerty. Samiec milknie zaraz gdy zaczyna pełnić obowiązki rodzicielskie – karmienie potomstwa. Ze względu na barwę i jakość smutnego śpiewu był często wdzięcznym tematem dla poetów w kontekście wiosennych uniesień.
W Krzyżowej można go spotkać: od maja do września w gęstych zaroślach. Został zauważony w Alei Dębowej oraz w pobliżu Domu na Wzgórzu.
Pliszka zółta
Nazwa łacińska: Motacilla flava
"Każda pliszka swój ogonek chwali" - to stare polskie powiedzenie pochodzi właśnie od charakterystycznego machania przez pliszkę długim ogonkiem. Lubi pola rzepaku, często wychowuje pisklęta kukułki.
W Krzyżowej można ją spotkać: od maja do sierpnia na polach i mokradłach. Została zauważona w Alei Czereśniowej.
Zakładka "Zielona Krzyżowa" powstała dzięki dofinansowaniu Fundacji im. Heinricha Bölla.
