Fundacja „Krzyżowa”, we współpracy z Ośrodkiem Pamięć i Przyszłość, zrealizowali projekt edukacyjny „Powstanie w getcie warszawskim. Historia, pamięć i jej współczesne odczytanie”.
W roku, w którym przypada 80. rocznica powstania, chcieliśmy przybliżyć historię tamtego heroicznego zrywu - będącego pierwszym miejskich powstaniem w całej okupowanej Europie – jak i postawić pytanie o jego współczesne znaczenie.
W ramach projektu przygotowaliśmy następujące materiały, mające wspierać pracę nauczycielek i nauczycieli (wszystkie materiały dostępne są na licencji CC BY SA):
Scenariusze lekcji
Oddajemy w Państwa ręce materiały edukacyjne, dotyczące powstania w getcie warszawskim. Przeznaczone są one dla nauczycielek i nauczycieli historii i hitu oraz wszystkich zainteresowanych historią najnowszą. Zawierają one dwa scenariusze lekcyjne, przygotowane z myślą o uczennicach i uczniach szkół ponadpodstawowych, oraz esej Mariana Turskiego, pod znamiennym tytułem „Dlaczego powstanie wybuchło tak późno?”.
Pierwszy ze scenariuszy przybliża okoliczności powstania getta warszawskiego, politykę nazistowską wobec ludności żydowskiej w okupowanej Polsce oraz bezpośrednie przyczyny, które doprowadziły do zbrojnego zrywu. Drugi koncentruje się na pokazaniu powstania z perspektywy ludności cywilnej. Scenariusze mogą być przeprowadzone w cyklu, jeden po drugim, lub niezależnie od siebie. Aby pomóc nauczycielkom i nauczycielom w przygotowaniu się do przeprowadzenia lekcji, w scenariuszach zamieszczono dodatkowe wskazówki metodyczne i merytoryczne.
Plansze edukacyjne
Dla wszystkich zainteresowanych szkół oraz innych instytucji kultury, które są zainteresowane promowaniem wiedzy na temat historii powstania w getcie warszawskim, przygotowaliśmy dwie plansze edukacyjne.
Zawierają one podstawowe informacje na temat losu Żydów osiedlonych w warszawskim getcie – od momentu powstania tzw. dzielnicy żydowskiej, po jej likwidację, wybuch powstania, jak i współczesną pamięć o tych wydarzeniach.
Plansze, w formie gotowego do druku pliku pdf, o wymiarach 594 × 841 mm (A1), można pobrać pod zamieszczonym poniżej linkiem.
Plansze edukacyjne o powstaniu A1. Wersja drukarska.pdf
Autorką tekstów zamieszczonych na planszach jest Marta Eichelberger-Jankowska, edukatorka związana z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Fundacją Centrum Taubego Odnowy Życia Żydowskiego W Polsce.
W trakcie trwania projektu współpracujący z nami nauczyciele i edukatorzy przeprowadzili 16 lekcji w szkołach ponadpodstawowych na Dolnym Śląsku, w których łącznie udział wzięło 387 uczennic i uczniów.
20-22 października 2023 r. w Krzyżowej zorganizowane zostało zaś seminarium dla nauczycieli i edukatorów, pt. „Powstanie w getcie warszawskim. Historia i pamięć”. Podczas spotkania uczestnicy wzięli udział w warsztatach oraz wykładach poświęconych historii II wojny światowej, polityce okupacyjnej na ziemiach polskich, oporze cywilnym, Zagładzie Żydów oraz procesie kształtowania się pamięci o wojnie, powstaniu w getcie warszawskim i Holokauście. Zostali także przeszkoleni z korzystania z wybranych materiałów edukacyjnych na temat powstania w getcie warszawskim. W seminarium udział wzięły 23 osoby.
25 października w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” oraz Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów Polskich, we współpracy z Muzeum Getta Warszawskiego zorganizowali zaś pokaz specjalny filmu „Dwie flagi” (reż. Joanna Kessler). Po projekcji filmu odbyła się debata z udziałem zaproszonych ekspertów: Tamary Włodarczyk, dr Haliny Postek i dr. Marka Szajdy. W spotkaniu dział wzięło 122 uczniów i nauczycieli z wrocławskich szkół ponadpodstawowych.
Projekt „Powstanie w getcie warszawskim. Historia, pamięć i jej współczesne odczytanie.” Dofinansowany był ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.
