(Nie)pokój 1945. Co przyniósł koniec II wojny światowej? - scenariusze lekcyjne, podcasty, webinaria
Przypadająca w tym roku 75. rocznica zakończenia II wojny światowej, jest okazją, aby nie tylko świętować zwycięstwo nad nazistowskimi Niemcami i początek pokojowego współżycia narodów europejskich, ale także, aby podnieść pytanie, co dokładnie wydarzyło się w 1945 roku i dlaczego tamten rok nie dla całej Europy oznaczał koniec walk i początek odbudowy kraju.
Dlatego też Fundacja „Krzyżowa”, we współpracy z Instytutem Śląskim, przygotowała projekt edukacyjny „(Nie)pokój 1945. Co przyniósł koniec II wojny światowej?”, adresowany do młodzieży szkolnej oraz nauczycieli, którego celem jest przedstawienie możliwie szerokiej perspektywy na wydarzenia roku 1945, ze wskazaniem na podobieństwa i różnice historii Polski oraz sąsiednich państwa – jak też szerzej, między zachodnioeuropejską a środkowoeuropejską pamięcią na temat końca II wojny światowej.
Specjalnie z myślą o uczniach szkół średnich oraz klas ósmych szkół podstawowych, przygotowaliśmy dwa scenariusze lekcyjne, wraz z towarzyszącymi im materiałami pomocniczymi, w postaci tekstów źródłowych, karty pracy i mapy. Mamy nadzieję, że materiały te staną się okazją nie tylko do tego, aby zapoznać uczniów z historią wydarzeń, które zaważyły na losach Polski, ale także, aby pokazać różnorodne doświadczenia, które stały się udziałem państw Europy.
Zapraszamy także do zapoznania się z podcastami, które zostały przygotowane specjalnie po to, aby w sposób możliwie atrakcyjny przedstawić cztery perspektywy na wydarzenia, które rozegrały się w roku 1945. Są one adresowane zarówno do nauczycieli jak i uczniów i pomyślane jako materiały, które można wykorzystać w toku lekcji lub jako uzupełnienie scenariuszy i wykładu przygotowanego przez nauczyciela.
Jak wyglądała sytuacja w Polsce w 1945 roku? Czy kapitulacja Niemiec i symboliczny koniec wojny był oceniany tak samo przez całe społeczeństwo polskie? Co decydowało o tym, że były to różne perspektywy? Jak kształtowała się polska pamięć o II wojnie światowej?
Na temat tych oraz wielu innych problemów, jakie stanęły przed społeczeństwem polskim opowiada dr Łukasz Kamiński, historyk z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Łukasz Kamiński, dr., historyk. Pracownik naukowy w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w najnowszej historii Europy Środkowej oraz konfliktach pamięci. W latach 2011-2016 prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Prezes Platform of European Memory and Conscience, zajmującej się upowszechnianiem wiedzy o totalitaryzmach.
Jak wyglądało sytuacja panująca we Francji w 1945 roku? Co jest mitem założycielskim powojennej Francji, który uchronił kraj od wojny domowej? Dlaczego na francuskiej prowincji mordowano urzędników i przedstawicieli inteligencji? Jak wygląda współczesna pamięć Francuzów o II wojnie światowej?
Na temat tych oraz wielu innych problemów*, jakie stanęły przed społeczeństwem francuskim w 1945 roku opowiada dr hab. Pierre-Frédéric Weber, historyk z Uniwersytetu Szczecińskiego.
* w tym, dlaczego przez wiele lat nie chciano wydać we Francji „Innego świata” Gustawa Herlinga Grudzińskiego.
Pierre-Frédéric Weber, dr hab., historyk, germanista, slawista. Pracownik naukowy w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Szczecińskiego. Zajmuje się stosunkami międzynarodowymi, historią najnowszą Europy Środkowej oraz emocjami w relacjach międzynarodowych, m.in. fenomenem strachu. Konsul honorowy Francji w Szczecinie.
Jak wyglądała sytuacja w Niemczech w 1945 roku? Jaki wpływ na społeczeństwo niemieckie miała klęska wojenna oraz podział kraju? Jak wyglądały losy ludności niemieckiej na ziemiach zajmowanych przez polską administrację, czyli na tzw. Ziemiach Zachodnich? W jaki sposób kształtowała się niemiecka pamięć o II wojnie światowej?
Na temat tych oraz wielu innych kwestii związanych z historią Niemiec opowiada dr Joanna Hytrek-Hryciuk, historyczka, pracownica Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu.
Joanna Hytrek-Hryciuk, dr., historyczka, śląskoznawczyni. Autorka książek: „Rosjanie nadchodzą!” Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948 (2013); Między prywatnym a publicznym. Życie codzienne we Wrocławiu w latach 1938–1944 (2019) i in.
Jak wyglądała sytuacja ludności zamieszkującej Śląsk, w momencie, kiedy wkroczyły tam pierwsze oddziały Armii Czerwonej? Czym były wydarzenia, które nazywane są Tragedią Górnośląską i dlaczego ważnym jest, aby poznać perspektywę ofiar jak i sprawców? Jak wygląda współczesna pamięć mieszkańców Śląska o II wojnie światowej?
Na temat tych oraz wielu innych kwestii związanych z historią Śląska opowiada prof. Marek Białokur, historyk z Uniwersytetu Opolskiego.
Marek Białokur, dr. hab., prof. UO, historyk. Pracownik naukowy w Instytucie Historii Uniwersytetu Opolskiego. Nauczyciel w III Liceum Ogólnokształcącym w Opolu. Specjalizuje się w biografistyce, historii polskiej myśli politycznej XX wieku, historii Śląską oraz dydaktyce historii. Kierownika Katedry Dydaktyki, Nauk Wspomagających i Popularyzacji Historii na Uniwersytecie Opolskim.
WEBINARIA DLA NAUCZYCIELI
Nauczycieli, edukatorów, pracowników muzeów i miejsc pamięci, którzy są zainteresowani wyzwaniami, jakie stoją przed edukacją młodzieży szkolnej na temat II wojny światowej, jej konsekwencji i współczesnej o pamięci o tych wydarzeniach, serdecznie zapraszamy do udziału w trzech webinariach. Podczas każdego z nich historycy i osoby pracujące w najważniejszych polskich instytucjach zajmujących się edukacją na temat II wojny światowej, przedstawią swoje doświadczenia oraz podzielą się pomysłami na temat pracy z młodzieżą.
Wszyscy zainteresowani udziałem w webinariach proszeni są o kontakt z koordynatorem projektu, dr. Tomaszem Skoniecznym, pod adresem mejlowym: tomasz.skonieczny(at)krzyzowa.org.pl [prosimy pamiętać o zamianie (at) na @].
Dla uczestników webinariów przygotowaliśmy dyplomy, poświadczające udział w spotkaniu oraz materiały dodatkowe.
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.