Edukacja pozaformalna to główna działalność Fundacji. Duża jej część związana jest z tematyką ekologiczną, przyrodniczą, terenową, globalną, klimatyczną, dotyczącą zrównoważonego rozwoju, postwzrostu, transformacją społeczno-ekologiczną czy zrównoważoną żywnością. Współpracujemy z innymi organizacjami, które specjalizują się w tej tematyce, testujemy i adaptujemy ich materiały do potrzeb naszych grup docelowych.
Regularnie w ramach różnych projektów, w partnerstwach międzynarodowych, lokalnych, a czasem samodzielnie, Fundacja wypracowuje również własne materiały w zakresie edukacji ekologicznej. Współfinansowane były one dotychczas z następujących źródeł: Erasmus +, Environmental European Bureau, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP, Fundacja Heinricha Bölla, Deutsche Bundesstiftung Umwelt. Adresujemy je do różnych grup odbiorców – przedszkolaków, dzieci i młodzieży szkół podstawowych oraz średnich, studentek/-ów, nauczycielek/-li oraz multiplikatorek/-ów i trenerów/-ek. Chcemy inspirować do pracy z grupami na te ważne tematy metodami pozaformalnymi.
Zebraliśmy stworzone przez nas (a czasem i naszych partnerów) materiały edukacyjne, które są dostępne bezpłatnie on-line. Biblioteczka ta jest na bieżąco uzupełniana, zatem zachęcamy do jej odwiedzania. Mamy nadzieję, że przedstawione materiały staną się inspiracją do pracy edukacyjnej z dziećmi, młodzieżą, ale również osobami dorosłymi. Będziemy wdzięczni za informację zwrotną na temat naszych materiałów, którą można przesłać na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..
Edukacja globalna
Na przestrzeni kilku ostatnich lat, w ramach projektów dotyczących edukacji globalnej – w tym m. in. projektu "Nasz wspólny świat - edukacja globalna dzieci", powstał zbiór scenariuszy zajęć, skierowanych do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Materiały te są rezultatem pełnej zaangażowania i kreatywności pracy nauczycielek, które brały udział w szkoleniu prowadzonym przez trenerki i metodyczki edukacji globalnej.
Edukacja globalna zachęca uczących się, aby troszczyli się o równowagę środowiska naturalnego na poziomie lokalnym i globalnym. Szereg opracowanych scenariuszy zajęć pokazuje, jak uczyć szacunku do zasobów przyrody oraz jak utrwalać postawy zaangażowania na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Scenariusze można pobrać ze strony internetowej projektu edukacjaglobalna.krzyzowa.org.pl. Znajduje się tam również czytelnia, która stanowi listę inspirujących książek dla najmłodszych. Można je wykorzystać wprowadzając edukację globalną do szkół i przedszkoli. Może to też być lista polecanych „lektur domowych” dla Rodziców i Opiekunów dzieci, którzy sami chcą ze swoimi dziećmi rozmawiać o zagadnieniach globalnych.
Reflections
Wielojęzyczna platforma EduSkills+ jest poświęcona różnym strategiom wdrażania edukacji globalnej. Zajmuje się też ich rosnącym znaczeniem w kontekście europejskim i międzynarodowym. Nauczycielki i nauczyciele znajdą tutaj bezpłatne materiały, szkolenia online i offline oraz informacje pozwalające stawiać czoła aktualnym wyzwaniom pedagogicznym.
Platforma on-line jest wynikiem współpracy ośmiu organizacji partnerskich z sześciu krajów europejskich wspieranej finansowo przez Komisję Europejską:
- Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego (Polska),
- Uniwersytet w Neapolu (Włochy),
- Instytut im. Georga Eckerta (Niemcy),
- Studio GAUS GmbH (Niemcy),
- Stowarzyszenie Südwind (Austria),
- Austriackie Towarzystwo Filozofii Dzieci (Austria)
- Education@Internet (Słowacja),
- Inter-kulturo d.o.o. (Slovenia)
Projekt opiera się na założeniu, że międzykulturowa integracja w zglobalizowanym świecie wymaga strategii na rzecz redukowania uprzedzeń, podważania stereotypów, przezwyciężania bariery kulturowe i promować dialog. Wśród tych strategii edukacja na rzecz globalnego zaangażowania poprzez specyficzne działania i praktyki edukacyjne w odniesieniu do dzieci i młodzieży wydaje się najbardziej efektywna.
Na platformie można znaleźć:
- Moduły
Bezpłatne i kreatywne materiały dydaktyczne w czterech obszarach tematycznych:
Świat wzajemnych powiązań |
Żyjąc razem | Ludzie w drodze | Myśląc razem |
| Globalizacja, korzyści i zagrożenia | Migracja, jej przyczyny i życie w pluralistycznym społeczeństwie | Demokracja i pokojowa koegzystencja w różnorodnej Europie |
Krytyczne myślenie o świecie i własnym miejscu w świecie |
- Filmy
Filmy oferują krótkie wprowadzenie do niektórych modułów i ogólnie informują o tym, jak korzystać z platformy. Seria dłuższych filmów odnosi się do wdrażania materiałów z zakresu filozofii dla dzieci i młodzieży.
- Medioteka
W mediotece znajdują się liczne treści multimedialne jak linki, literatura, materiały dydaktyczne i inne projekty, których przedmiotem są tematy podejmowane w modułach. Można je sortować stosując różne filtry, jak na przykład według tematu, języka, rodzaju materiału. .
Przepis na lepszy świat, czyli edukujemy rówieśników o żywności. Materiały edukacyjne dla młodzieży w wieku 14-16 lat
"Przepis na lepszy świat, czyli edukujemy rówieśników o żywności. Materiały edukacyjne dla młodzieży w wieku 14-16 lat" autorstwa Anny Dańkowskiej z Fundacji "Krzyżowa" oraz Magdaleny Klarenbach z Fundacji Otwarty Plan to publikacja kierowana do młodych ludzi, którzy chcieliby wcielić się w rolę edukatorów dla swoich rówieśników i wspólnie zgłębiać z nimi temat zrównoważonej żywności. Porusza ona tematy zasobów potrzebnych do produkcji żywności, pochodzenia jedzenia, marnotrawstwa żywności i sposobów na ograniczenie go, jak np. kuchnia "zero waste", rolnictwa ekologicznego oraz zaangażowania młodych ludzi w działania kampanijne.
Publikacja składa się z trzech części: wprowadzenia merytorycznego, wskazówek metodycznych do prowadzenia warsztatów oraz scenariuszy zajęć wraz z kartami pracy - jednym słowem można w niej znaleźć wszystko, co potrzebne jest młodym ludziom do przygotowania oraz przeprowadzenia warsztatów o zrównoważonej żywności z rówieśnikami.
Edukacja rówieśnicza to mało znane w Polsce podejście, jednak z powodzeniem stosowane już w niektórych krajach. Z tym większą radością prezentujemy "Przepis na lepszy świat..." i mamy nadzieję, że będzie się cieszył powodzeniem wśród młodych, zaangażowanych ludzi.
Żywność - w ogrodzie i kuchni
Nasz zespół pracuje właśnie nad nowymi materiałami edukacyjnymi do pracy z młodzieżą. Dotyczą one zrównoważonego obchodzenia się z żywnością, podnoszenia świadomości na temat kosztów ekologicznych jej produkcji poprzez zajęcia do zrealizowania w ogrodzie, kuchni i sali. Praca odbywa się w ramach projektu: „Żywność – z tradycją w nowoczesność” we współpracy z partnerem Slow Food z Berlina oraz przy wsparciu finansowym Deutsche Bundesstiftung Umwelt, dzięki któremu powstaje także ogród edukacyjny na terenie Fundacji.
Materiały edukacyjne będą mogły być wykorzystywane zarówno w szkole, jak i poza nią. Planowanych jest dziesięć scenariuszy zajęć dotyczących następujących tematów: rola gleby, sezonowość żywności, radzenie sobie z jej obfitością i niedoborem (przetwarzanie, przechowywanie żywności, marnotrawstwo), globalne współzależności, suwerenność żywnościowa, ślad ekologiczny związany z systemem żywnościowym, bioróżnorodność, rola pszczół, zmiany klimatu i ich wpływ na uprawy, gospodarka wodna w produkcji żywności.
Seria plakatów edukacyjnych: Dlaczego warto ograniczyć jedzenie mięsa?
W Krzyżowej zachęcamy do wypróbowania diety wegetariańskiej I wegańskiej. Codziennie oferujemy w naszej kuchni posiłki roślinne. Dlaczego to robimy? Głównie ze względów środowiskowych. Kierując się dobrem planety, warto ograniczyć spożycie mięsa.
Seria czterech plakatów poruszających różne aspekty związane z kosztami środowiskowymi produkcji mięsa i innych rodzajów pożywienia zachęca do tego, aby zastanowić się nad skutkami, jakie nasze wybory dotyczące jedzenia mają dla środowiska i klimatu i spróbować zmienić swoje przyzwyczajenia. Pokazujemy, że dieta roślinna może być nie tylko zdrowa, ale również kolorowa/urozmaicona, smaczna i pożywna!
Wszystkie ręce na pokład! Podręcznik do edukacji na rzecz transformacji społeczno-ekologicznej
Prezentujemy publikację, która zwieńcza trwający w latach 2018-2021, projekt „Odwaga do zmian, odwaga do działania”, realizowany wspólnie przez Fundację "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego, Kreisau Initiative e. V., Fundację EkoRozwoju, Instytut Globalnej Odpowiedzialności, Konzeptwerk Neue Oekonomie, Fairbindung oraz Kolektyw Trenerski Lepiej. W ramach projektu odbyło się dziewięć szkoleń dla edukatorek i edukatorów z Polski i Niemczech oraz trzy sympozja z zakresu edukacji i zrównoważonego rozwoju (w tym jedno w Krzyżowej: Do dzieła! Jak tworzyć zrównoważone ekologicznie miejsca edukacji?).
Publikacja posiada formę podręcznika dotyczącego edukacji dla zrównoważonego rozwoju, transformatywnego uczenia się i edukacji dla postwzrostu. Można w niej znaleźć przede wszystkim ćwiczenia do pracy z grupami, zarówno młodzieży, jak i dorosłych. Zostały one dobrane w taki sposób, aby za ich pomocą można było pracować na trzech różnych poziomach, niezbędnych w edukacji na rzecz transformacji społeczno-ekologicznej: nabycie świadomości problemów, pogłębienie wiedzy o realiach i poznanie odmiennych perspektyw oraz podjęcie działań. Kwestie poruszane w podręczniku dotyczą m.in. krytyki wzrostu, sprawiedliwości społecznej, jak i strategii dla zrównoważonego rozwoju. Publikacja zawiera propozycję 22 ćwiczeń, które są różnorodne, zarówno pod kątem kwestii, których dotykają, jak również metod pracy. Zostały one opracowane w polsko-niemieckim zespole edukatorek i edukatorów pozaformalnych, uwzględniając kontekst polski w edukacji na rzecz transformacji społeczno-ekologicznej.
Powstanie publikacji zostało sfinansowane przez Niemiecką Fundację Federalną Środowisko, Polsko-Niemiecką Współpracę Młodzieży i Fundację im. Heinricha Bölla.
Wersja elektroniczna oraz materiały uzupełniające są dostępne bezpłatnie:
Pobierz podręcznik w wersji elektronicznej o niskiej rozdzielczości (14 MB).
Pobierz podręcznik w wersji elektronicznej o wysokiej rozdzielczości (60 MB).
Pobierz materiały uzupełniające.
Zakładka "Zielona Krzyżowa" powstała dzięki dofinansowaniu Fundacji im. Heinricha Bölla.
