Miejsce Pamięci w Krzyżowej utrzymuje pamięć nie tylko o oporze wobec narodowego socjalizmu stawianego przez Krąg z Krzyżowej, lecz również o działaniach antykomunistycznej opozycji w Europie Środkowo-Wschodniej. Od początku było wiadomo, że przekazywanie takiego połączenia nie będzie łatwe, w końcu Krzyżowa jako miejsce jest pod względem historycznym autentyczna tylko w pierwszym przypadku. Natomiast antykomunistyczna opozycja wiąże się z Krzyżową poprzez wiele ojców założycieli i matek założycielek Fundacji pochodzących z opozycyjnych kręgów. Miejsce Pamięci w Krzyżowej, przekazując wiedzę o historii obu opozycji w sposób porównawczy, wychodzi poza rozumienie ruchu oporu z historycznej perspektywy doświadczeń jednego narodu.

Na podstawie długoletnich działań w Krzyżowej wiemy bardzo dobrze, że całościowe zrozumienie opozycyjnych postaw i działań na przykładzie historycznych wydarzeń i osobistości nie jest łatwym zadaniem. Taka systematyczna refleksja wydaje mi się konieczna zwłaszcza w obecnej sytuacji, kiedy to ludzie lekkomyślnie posługują się takimi pojęciami jak dyktatura czy opór – zwłaszcza przeciwnicy obostrzeń służących powstrzymaniu pandemii.

W dniach 20-21 maja, w Krzyżowej, odbyły się posiedzenia Rady Nadzorczej oraz Rady Fundacji „Krzyżowa”. W spotkaniu wzięli udział również przedstawiciele Rady Honorowej. Ostatni czas stawia przed Fundacją wiele wyzwań i nowych zadań i bardzo cieszymy się, że mieliśmy okazję omówić je w tak licznym gronie.

Ważnym punktem obrad było podsumowanie minionego roku w Fundacji, ale także dalsza praca nad strategią rozwoju naszej organizacji. W tej części porządku obrad brali udział również pracownicy Fundacji, a także dyrektorki naszych partnerskich organizacji: Nina Lüders ze Stowarzyszenia Kreisau-Initiative z Berlina oraz Anna Quirin z Fundacji im. Freyi von Moltke.

W piątek, 6 maja, Fundację odwiedzili wyjątkowi goście. Pani minister ds. federalnych, europejskich i rozwoju regionalnego Birgit Honé oraz minister kultury Grant Hendrik Tonne z Dolnej Saksonii przyjechali do Krzyżowej w towarzystwie konsula generalnego Niemiec we Wrocławiu – Hansa Jörg Neumanna. Wizyta była związana z podróżą, jaką przedstawiciele rządu Dolnej Saksonii odbyli w dniach 5 i 6 maja po Dolnym Śląsku.

Dyrektorzy zarządzający - Dorota Krajdocha oraz dr hab. Robert Żurek, w towarzystwie przedstawicieli zespołu Fundacji, oprowadzili gości po obiekcie i przedstawili historię tego miejsca oraz opisali aktualną działalność Fundacji „Krzyżowa”. Ważnym aspektem toczonych w trakcie wizyty rozmów były wyzwania jakie stoją obecnie przed Europą i możliwości bliższej współpracy Fundacji z Dolną Saksonią.

22 uczniów i uczennic z Polski i Niemiec spotkało się w Krzyżowej, w dniach 16-21 maja, i wzięło udział w wymianie szkolnej. W wydarzeniu miała uczestniczyć, jak co roku, również młodzież z Chersonia. Niestety, wojna w Ukrainie uniemożliwiła to spotkanie, co jest niezwykle smutne dla nas wszystkich. Nieobecność ukraińskiej szkoły, wieloletniego partnera trójnarodowej wymiany, była bardzo odczuwalna dla wszystkich uczestników.

Głównym tematem wymiany szkolnej była „Europa i ja”. Dlatego młodzież poznała najpierw historię Krzyżowej i pobliskiego Wrocławia, a następnie zastanawiała się nad swoimi skojarzeniami związanymi z hasłem "Europa". Ważnym elementem tego procesu była refleksja uczniów i uczennic nad historiami swoich rodzin oraz dyskusja o wartościach europejskich.

W dniach 18-25 kwietnia tego roku odbyła się u nas polsko-niemiecko-ukraińska wymiana „SuperHeroes”. Planując ją, nie mieliśmy pojęcia jak prawdziwa będzie ta nazwa i jak bardzo trudno będzie nam się spotkać. Ale udało się! Młodzież z ukraińskiego Romanowa przyjechała do nas pomimo wojny, by poznać rówieśników z IB Mitte w Ebersbach oraz Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii nr 2 we Wrocławiu. Wspólnie poznawaliśmy krzyżowskich i wrocławskich bohaterów, a także rozmawialiśmy o tym, czym jest odwaga we współczesnych czasach. Nie zabrakło możliwości rozwijania „super umiejętności” – uczestniczyliśmy w warsztatach cyrkowych, rzeźbienia w drewnie oraz tworzenia filmów stop motion.

Wraz z początkiem wiosny rozpoczęliśmy w Krzyżowej realizację nowego projektu „Making Ourselves at Home”. Było to polsko-niemiecko-greckie spotkanie młodzieży, które trwało od 24 do 30 marca 2022 r. i wzięła w nim udział grupa 36 dziewcząt i chłopców w wieku 15-17 lat.

Uczniowie Campus Efeuweg z Berlina, Liceum Ogólnokształcącego nr XV we Wrocławiu oraz The 3rd High School of Arta uczestniczyli w zajęciach i warsztatach poświęconych głównie zagadnieniom migracji, integracji i upodmiotowienia. Były to tematy im bliskie, bowiem większość z uczestników projektu miała doświadczenie migracyjne. Ważnym wydarzeniem wymiany było odnowienie drewnianej, kolorowej tęczy znajdującej się na terenie fundacji, będącej swego rodzaju symbolem naszych projektów młodzieżowych. Powstała ona 12 lat temu z inicjatywy Klausa i Claudii Gust, którzy teraz postanowili pokryć koszt zakupu farby na jej odnowienie i osobiście przyjechali do Krzyżowej, by wspólnie z młodzieżą wziąć udział w renowacji.

W dniach 13-16 maja, w Krzyżowej,  odbyło się już drugie Learning Teaching Training Activities - seminarium dla edukatorów i multiplikatorów w ramach strategicznego partnerstwa na rzecz edukacji dla zrównoważonego rozwoju i postwzrostu.

Podczas seminarium uczestnicy i uczestniczki próbowali odpowiedzieć sobie na pytanie dlaczego kulturowa wrażliwość w edukacji na rzecz transformacji społeczno-ekologicznej ma znaczenie.  Przedstawiono również pierwszy zarys podręcznika, który ma powstać w ramach projektu. Odbyły się także sesje prowadzone przez zespół projektowy, a uczestników seminarium zaproszono do współtworzenia sesji open space.

19. Seminarium Miejsc Pamięci Europy Wschodniej i Zachodniej w Krzyżowej

Pamiętać - Opowiadać - Przekazywać dalej

Świadkowie historii w pracy miejsc pamięci.

Po dwóch latach przerwy, w dniach od 30 marca do 2 kwietnia 2022 r., ponownie odbyło się Seminarium Miejsc Pamięci w formacie "na żywo". Głównym tematem spotkania byli świadkowie historii.

Od dziesięcioleci historia XX wieku nie jest już opowiadana wyłącznie poprzez decyzje polityczne, zdecydowane działania wojenne czy "wielkie postacie historyczne". Nauczanie historii w dialogu ze świadkami czasu jest szczególnie atrakcyjne dla szerokiej publiczności. Relacje ocalałych z Holocaustu lub ofiar dyktatur komunistycznych zachowują indywidualne doświadczenia i przekazują codzienne wspomnienia i emocje. W pracach w miejscach pamięci w Europie Wschodniej i Zachodniej poszczególne wspomnienia są dokumentowane i wykorzystywane do edukacji historycznej i obywatelskiej. To właśnie w tym kontekście temat współczesnego świadectwa jest często kwestionowany. Z uwagi na fakt, że współcześni świadkowie Holokaustu i II wojny światowej będą mogli opowiadać swoje historie tylko przez ograniczony czas, tematem spotkania był również "koniec współczesnego świadectwa".

UPROOTED. Zrabowane / wykorzenione. Los dzieci odebranych rodzinom przez niemieckie władze okupacyjne podczas II wojny światowej

Fundacja „Krzyżowa” rozpoczyna realizację nowego projektu edukacyjnego „UPROOTED. Zrabowane / wykorzenione. Los dzieci odebranych rodzinom przez niemieckie władze okupacyjne podczas II wojny światowej”, poświęconego historii dzieci, które podczas II wojny światowej zostały odebrane rodzinom przez okupacyjne władze niemieckie i przekazane do Niemiec, aby tam zostać zgermanizowane i wychowane jako obywatele III Rzeszy.

Po 1945 roku, pomimo zabiegów podejmowanych przez władze krajów okupowanych podczas wojny, władze alianckie oraz Czerwony Krzyż, większość z tych dzieci nigdy nie wróciła do rodzin. Świadectwa ich urodzin zostały sfałszowane, dokumenty mogące potwierdzić ich prawdziwe pochodzenie zniszczone. Jedynie nieliczni, już jako dorosłe osoby, wiele lat po wojnie, poznali prawdę o swoim pochodzeniu.

Z przyjemnością informujemy, że właśnie odbyło się pierwsze, robocze spotkanie trzeciej edycji projektu „Laboratorium dialogu i pojednania”. Projektu, który Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego realizuje we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera w Polsce od 2019 roku.

„Od pierwszej edycji projektu skupiamy się na tym, aby stworzyć przestrzeń dla prezentacji i wymiany doświadczeń oraz idei wśród osób aktywnie pracujących na rzecz wspierania konstruktywnego, opartego na wzajemnym szacunku dialogu” - mówi dr Tomasz Skonieczny, koordynator projektu. „Dziś, w świetle bezprecedensowej agresji Rosji na Ukrainę, zbrodni popełnianych przez rosyjskich żołnierzy na ludności cywilnej, wobec dewastujących zmian, jakie w naszym życiu społecznym i ekonomicznym wywołały dwa lata pandemii, na kwestie takie jak dialog i pojednanie musimy spojrzeć na nowo, z zupełnie innej perspektywy. Nie mamy jednak wątpliwość, że dialog jest tym, czego niezmiennie potrzebujemy. Nawet wobec zasadnych pytań o jego granice”.

Zgodnie z przekazem ludowym, w poprzednim tygodniu, wraz z Trzema Ogrodnikami i Zimną Zośką, odeszły okresowo w zapomnienie przymrozki. Z tej okazji w dniu 19 maja przeprowadziliśmy w naszym ogrodzie ekologicznym akcję, w ramach której pożegnaliśmy niskie temperatury i poczyniliśmy szereg prac: uporządkowaliśmy teren warzywniaka, dokończyliśmy ściółkowanie zrębką ścieżek między grządkami oraz usunęliśmy trawę, która rosła nie tam, gdzie powinna. Tym samym możemy pokusić się o stwierdzenie, że prace przy budowie ogrodu warzywnego zostały w dużej mierze zakończone. Do wykonania pozostaje jeszcze podłączenie pompy, montaż ogrodzenia i drobne prace wykończeniowe.

W lutym, w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, pracę rozpoczęły nasze nowe koleżanki - Sarah Schumayer i Leonie Żelazko. Jako specjalistki ds. projektów edukacyjnych, bardzo szybko wdrożyły się w nowe obowiązki i rozpoczęły pracę z młodzieżą. 

Sarah i Leonie są już w Krzyżowej od jakiegoś czasu i miały okazję dobrze poznać zarówno miejsce, jak i działalność Fundacji. W ramach naszego instagramowego cyklu "FACES OF KRZYŻOWA", wybrały swoje ulubione miejsca na terenie Fundacji i opowiedziały dlaczego są one dla nich ważne.

Zapraszamy do zapoznania się z tymi krótkimi prezentacjami, które wiele opowiedzą o naszych nowych koleżankach. A my bardzo cieszymy się, że są z nami i życzymy im bardzo owocnego i pełnego dobrych doświadczeń czasu w Fundacji.

Od kilku tygodni gościmy w Krzyżowej nowego wolontariusza. Jest nim Berkan Bayçinar z Turcji. Bliżej poznacie go czytając jego autoprezentację, którą publikujemy poniżej.

Bardzo cieszymy się, że Barkan jest z nami i życzymy mu, żeby czas, który spędzi w Krzyżowej był kreatywny, interesujący i pełen dobrych przeżyć.

/

/

Zazwyczaj wolontariuszy witamy w Krzyżowej tylko jesienią. W tym roku, nowe osoby przybyły do nas także w kwietniu.  Od kilku tygodni są w Fundacji z nami trzy nowe fantastyczne koleżanki: Keti, Nastya, które są wolontariuszkami oraz Claudia - praktykantka.

Skąd pochodzą, jak trafiły do Krzyżowej i jakie są ich pierwsze wrażenia - o tym możecie przeczytać w krótkich autoprezentacjach.

Ogromnie cieszymy się, że nowe koleżanki są już z nami i życzymy im, aby czas, który spędzą w Krzyżowej był kreatywny, interesujący i pełen dobrych emocji!!!

Pod tytułem "Pojednanie w kryzysie?" Saksońska Akademia Protestancka oraz Muzeum Śląskie w Görlitz organizują wydarzenie dyskusyjne, które przyjrzy się oznakom kryzysu we współczesnych stosunkach europejskich i z Rosją. Omówione zostaną sposoby przezwyciężania podziałów, obrazy wroga i wojny. Inspiracją dla dyskutantów będzie dziedzictwo Dietricha Bonhoeffera oraz analiza tego dziedzictwa przez polską socjolog Annę Morawską. Jej praca "Chrześcijanin w ruchu oporu" od lat 70. ubiegłego wieku stanowi ważny wkład w pojednanie między Polakami i Niemcami.

W panelu debatującym z premierem Wolnego Państwa Saksonii Michaelem Kretschmerem wezmą udział dwaj przedstawiciele Fundacji z Krzyżowej: dr hab. Robert Żurek, dyrektor zarządzający Fundacji „Krzyżowa”, oraz dr Annemarie Franke, członek rady nadzorczej Fundacji „Krzyżowa” i przedstawiciel Federalnego Instytutu Kultury i Historii Niemców w Europie Wschodniej.

Wykład wprowadzający wygłosi dr Marek Prawda, dyplomata i były ambasador Polski w Niemczech.

Fundacja "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego (PL), Fundacja Milana Šimečki (SK) i Centrum Anny Frank (DE) wspólnie zapraszają nauczycieli z Polski, Słowacji i Niemiec, znających j. angielski, do udziału w warsztatach dotyczących edukacji antydyskryminacyjnej, które odbędą się w Krzyżowej w dniach 23-26.11.2022.

Metody prezentowane podczas warsztatów będą bazowały na wykorzystywaniu materiałów Stories that Move – jest to platforma internetowa zawierająca interaktywne narzędzia dedykowane edukacji antydyskyminacyjnej w postaci wielojęzycznych, hybrydowych materiałów edukacyjnych (www.storiesthatmove.org). Platforma Stories that Move została stworzona przez dziewięciu partnerów z siedmiu europejskich krajów, którzy pracowali nad nią w latach 2015-2018 i którzy teraz rozpowszechniają to narzędzie na gruncie edukacji formalnej i pozaformalnej.  

1 czerwca w Berlinie, z  okazji 80. rocznicy pierwszego spotkania "Kręgu z Krzyżowej" odbyła się konferencja,  której tematem przewodnim była zdolność do prowadzenia dialogu w czasach zagrożenia demokracji - również w odniesieniu do wojny w Ukrainie.

Słowa wstępne do dyskusji wygłosili: Helmuth Caspar von Moltke oraz pani minister stanu Claudia Roth - pełnomocniczka rządu federalnego ds. kultury i mediów (cyfrowych). Wykład wprowadzający przedstawił dr Peter Frey, redaktor naczelny ZDF.

Następnie odbyła się dyskusja panelowa, moderowana przez o. Klausa Mertesa SJ, w której wzięli udział:
▪️ Viola von Cramon-Taubadel, posłanka do Parlamentu Europejskiego,
▪️ Esther Dischereit, poetka, eseistka, autorka sztuk teatralnych i radiowych,
▪️ dr Peter Frey, redaktor naczelny ZDF,
▪️ dr hab. Robert Żurek, dyrektor zarządzający Fundacji "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego.

Religie monoteistyczne i ich potencjał integracyjny dla współczesnego społeczeństwa. Perspektywy – wyzwania – propozycje rozwiązań, pod red. dr. hab. Urszuli Pękali, wyd. Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, 2022

Fragment Przedmowy

"Jaką rolę odgrywają w naszym społeczeństwie trzy religie monoteistyczne, zwane też religiami abrahamowymi – judaizm, chrześcijaństwo i islam? Co mogą zrobić razem, aby wspierać integrację, solidarność i kulturę dialogu również poza bezpośrednim środowiskiem religijnym? Autorki i Autorzy niniejszego tomu podejmują te pytania z perspektywy swoich tradycji religijnych. 

Postawione wyżej pytania pilnie wymagają odpowiedzi w obecnym kontekście społeczno-politycznym, który należy tu pokrótce zarysować. Społeczeństwa w Europie doświadczają dziś napięć i podziałów na różnych poziomach – od coraz silniejszego braku bezpieczeństwa społecznego, poprzez konflikty wartości, aż po kryzysy tożsamości. Przejawami tych napięć są między innymi tendencje nacjonalistyczne na wschodzie i na zachodzie, wzrost przemocy ze strony prawicowych i lewicowych radykałów, ksenofobia, antysemityzm oraz sukces ruchów populistycznych przy jednoczesnym zaniku politycznej i społecznej kultury debaty. Te procesy dotykają również trzech religii monoteistycznych; każda z nich zmaga się z nimi na swój sposób, przy czym żadna nie jest w tym zmaganiu monolitem. Dla swoich wyznawców religie spełniają kluczową funkcję budującą tożsamość i integrującą, ale jednocześnie same borykają się z wewnętrznymi napięciami. We wszystkich trzech religiach można zaobserwować zarówno wysiłki zmierzające do nawiązania dialogu ze współczesnym społeczeństwem i współkształtowania go w ramach własnej tradycji, jak i tendencje do izolowania się od zmian społecznych w przekonaniu, że jest to jedyny sposób na zachowanie własnej tożsamości.

Oddajemy w Państwa ręce anglojęzyczny zbiór esejów historycznych, mających przybliżyć historię zrabowanych dzieci z Europy Środkowej i Wschodniej. Na publikację składają się teksty przygotowane przez autorki pochodzące z Niemiec, Polski, Czech i Ukrainy. Przedstawiają one politykę władz nazistowskich, proces pozyskiwania i germanizowania dzieci oraz, poprzez pokazanie losów poszczególnych osób, jak silne piętno odcisnęły na nich te wydarzenia. Podjęcie tej problematyki z perspektywy autorek pochodzących z czterech krajów jest również szansą, aby zobaczyć, w jak różny sposób kształtowała się współczesna pamięć o tych wydarzeniach.

Jak podkreślił we wstępie dr Tomasz Skonieczny, redaktor publikacji: „Historia zrabowanych i wykorzenionych dzieci była przez długie lata na marginesie naszej wiedzy i zainteresowań o II wojnie światowej. Na przestrzeni ostatniej dekady los tych dzieci został szczęśliwie przywołany w Niemczech i Polsce, między innymi dzięki zaangażowaniu dziennikarzy z obu krajów, którzy odkryli, że wiele spośród zrabowanych dzieci nadal żyje i jest gotowa podzielić się swoimi opowieściami. Przy tej okazji na jaw wyszło również, że świadomość tego tematu w społeczeństwie jest praktycznie żadna. (…)

Oddajemy w Państwa ręce publikację, mającą przybliżyć historię polskich „zrabowanych” dzieci. Składają się na nią dwa teksty. Pierwszy, autorstwa Anny Malinowskiej, pokazuje główne założenia niemieckiej polityki kradzieży dzieci z krajów okupowanych. Omawiając je na przykładzie działalność Lebensborn, jednej z głównych nazistowskich organizacji, odpowiedzialnych za pozyskiwanie rasowo odpowiednich dzieci. Drugi, przygotowany przez Katarzynę Kaczorowską, opisuje powojenne próby restytucji zrabowanych dzieci do Polski oraz pokazuje jak dziś, w Polsce i Niemczech, podchodzi się – także w kwestii prawnej – do tych, już nie dzieci, a ludzi w bardzo podeszłym wieku.

Oba teksty ukazały się w anglojęzycznym zbiorze esejów poświęconych historii „zrabowanych” dzieci z Europy Środkowej i Wschodniej, który jest dostępny na naszej stronie: Zbiór esejów historycznych o „zrabowanych” dzieciach. Wersja anglojęzyczna.

Wcześniej opublikowaliśmy anglojęzyczną publikację, zawierającą eseje historyczne, które mają przybliżyć temat „zrabowanych” dzieci, oraz polskojęzyczną wersję dwóch esejów stworzonych przez polskie autorki (obie publikacje można znaleźć na naszej stronie: PUBLIKACJA ONLINE || Zbiór esejów historycznych o „zrabowanych” dzieciach. Wersja anglojęzyczna oraz PUBLIKACJA ONLINE || Zbiór polskich esejów historycznych o „zrabowanych” dzieciach).

Teraz oddajemy w Państwa ręce tekę ze scenariuszami lekcyjnymi, przeznaczonymi dla szkół ponadpodstawowych, które mogą być pomocą dla nauczycieli, którzy chcieliby samodzielnie przybliżyć swoim uczniom historię „kradzieży” dzieci przez władze nazistowskie na okupowanych ziemiach polskich oraz powojenne losy ofiar tej polityki.

Scenariusz zostały przygotowane specjalnie z myślą o polskiej szkole, nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby, po odpowiednim dostosowaniu, wykorzystać je w ramach edukacji pozaformalnej.

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Anną Malinowską, dziennikarką i autorką książki „Brunatna kołysanka. Historie uprowadzonych dzieci”, o nazistowskich poszukiwaniach „dobrej krwi”, powojennych losach zrabowanych dzieci, którym odebrano tożsamość i rodzinę oraz wymagającej pracy reportera, który zbiera świadectwa ofiar.

Rozmowa, przygotowana w formie podcastu, jest częścią projektu edukacyjnego „UPROOTED. Zrabowane / wykorzenione. Los dzieci odebranych rodzinom przez niemieckie władze okupacyjne podczas II wojny światowej”.

Podcastów Fundacji „Krzyżowa” można słuchać również na najpopularniejszych platformach podcastowych: anchor.fm, Spotify, a także m.in. na: Google Podcast i Breaker.

W związku z 100. rocznicą urodzin prof. Władysława Bartoszewskiego, na łamach magazynu "NOWE ŻYCIE", ukazał się artykuł dr. hab. Roberta Żurka "O mądrym patriotyzmie".

"Na kanwie życia Władysława Bartoszewskiego można by nakręcić film fabularny, który zilustrowałby dramatyczną historię Polski w XX wieku, a jednocześnie trzymał w napięciu od pierwszej do ostatniej minuty. Jednak pamięć o Bartoszewskim powinniśmy podtrzymywać nie tylko dlatego, że na nią zasłużył, ale i po to, byśmy nie zapomnieli, czym jest mądry patriotyzm. (...) Uczmy się zatem od Władysława Bartoszewskiego i pamiętajmy o jego słowach: Kto gardzi ludźmi, obojętnie, z powodów wyznaniowych, z powodów rasowych, z powodu ksenofobii wobec kogokolwiek (…) – ten przede wszystkim gardzi sobą. A także o tych chyba najbardziej znanych: Warto być uczciwym, choć nie zawsze się to opłaca. Opłaca się być nieuczciwym, ale nie warto."

Fundacja "Krzyżowa" była w ostatnich tygodniach tematem dwóch artykułów, które ukazały się w Sächsische Zeitung. Pierwszy z nich (wydanie z dnia 2.05.2022) opowiada o sytuacji uchodźców z Ukrainy, którzy znaleźli schronienie w ośrodku w Krzyżowej i o tym, w jaki sposób Fundacja pomaga potrzebującym, jednocześnie realizując swoją działalność statutową.

Drugi artykuł (wydanie z dnia 16.05.) opisuje wystawę czasową „Wrastanie. Ziemie Zachodnie i Północne. Początek", która jest eksponowana w Krzyżowej. Tematem ekspozycji są losy polskich mieszkańców, którzy przybywali i osiedlali się na nowych terenach na zachodzie i północy, która wcześniej były częścią Niemiec. Po zakończeniu II wojny światowej alianci i Związek Radziecki postanowili przesunąć granice Polski na zachód. Ponieważ wielu przybyszów pochodziło z terenów wschodnich, które obecnie należą do Ukrainy, wystawa nabiera nowego znaczenia i kontekstu w sąsiedztwie ukraińskich uchodźców.

Aktualny numer "Kulturkorrespondenz" Niemieckiego Forum Kultury Europa Wschodnia e.V. poświęcony jest Ukrainie. Wśród artykułów znalazły się teksty o historii, głosy obywateli Ukrainy na temat obecnej wojny, a także artykuł poświęcony działalności pomocowej instytucji kultury, w którym jest mowa o zaangażowaniu Fundacji "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego.

"Wojna zmienia wszystko. Zarówno w Ukrainie, jak i poza nią. Zmienia ona zachowania ludzi, a także inicjatywy czy instytucje. Dotyczy to także organizacji, które wcześniej nie zajmowały się sprawami humanitarnymi, ale szeroko pojętą kulturą, a nawet takich, dla których Ukraina stanowiła jedynie marginalną część ich pracy. Organizacje kulturalne stają się organizacjami pomocowymi".

Dziennikarz Jan Opielka rozmawiał z Anną Kudarewską, dyrektorką Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży Fundacji „Krzyżowa”. Polecamy lekturę tego artykułu, jak również całego numeru.